همانطور که می‌دانید قطره گوش جزو داروهایی است که انواع مختلفی برای بزرگسالان و نوزادان دارد که هر کدامشان از مواد مختلفی ساخته شده و جهت اهداف پزشکی ویژه‌ای مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ مثلاً قطره باز کننده گوش تمیز کننده گوش، قطره مخصوص کودکان، قطره چرک خشک کن، قطره عفونت، قطره گوش برای التهاب، قطره گوش برای حساسیت‌های فصلی و از این قطره‌ها که مزایا معایب عوارض و مصارف و موارد منع مصرف ویژه‌ای را دارند. در این مقاله تصمیم داریم راجع به انواع قطره گوش و نحوه صحیح استفاده از آن برای نوزادان و بزرگسالان صحبت کنیم. پس لطفاً ما را تا انتها همراهی بفرمایید.
قطره گوش چیست؟
قطره گوش دارای انواع مختلفی است که از هر کدام از آن برای مشکل خاصی استفاده می‌شود. این قطره‌ها برای درمان دردها، حساسیت‌ها و التهاب‌ها و عفونت‌های گوش مورد استفاده واقع می‌شوند. در بسیاری از مواقع بهره‌گیری از قطره گوش فرد را از خطر عمل‌های جراحی سنگین و پر عارضه نجات می‌دهد. از آنجایی که برای لایه‌های مختلف گوش در سنین متفاوتی بیماری‌ها و مشکلات متغیری رخ می‌دهد، داروسازان انواع متنوعی از قطره‌های گوش را ساخته‌اند که هر کدامشان ترکیبات مخصوصی داشته و ویژگی‌ها، مزایا و معارض معایب و عوارض مخصوص به خود را دارند.
انواع قطره گوش
قطره گوش دارای انواع مختلفی است که در اینجا می‌خواهیم برخی از قطره‌های گوش رایج و پر استفاده را به شما معرفی کنیم:
- قطره گوش دکسون: این قطره جزو قطره‌های استریل گوشی و چشمی است که دارای یک درصد دگزامتازون و ترکیبات دیگری نظیر سدیم فسفات می‌باشد. این قطره را در گروه دارویی کورتیکواستروئیدها قرار داده‌اند و جهت درمان‌های موضعی آلرژی‌ها، عفونت‌های خارجی گوش و چشم و التهاب‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. موارد منع استفاده از قطره گوش دکسون بیماری‌های قارچی چشم، سل چشمی یا گوشی و سوراخ بودن پرده گوش می‌باشد. از جمله عوارض این قطره می‌توان به درد خفیف گوش و سردرد کم و نیز واکنش‌های حساسیت موضعی در گوش اشاره کرد.
- قطره گوش اوتیسپت: این قطره نیز در دسته داروهای ضد التهاب و کورتیکواستروئیدها قرار گرفته که به آن هیدروکورتیزون نیز می‌گویند. برای نواحی گوش حلق و بینی مورد استفاده واقع می‌شود. این قطره خاصیت منقبض کننده و ضد قارچی داشته و هر ۱۰۰ میلی لیتر از آن یک گرم هیدروکورتیزون و ۲ گرم استیک اسید گلاسیال را دارا می‌باشد. از خواص این قطره می‌توان به ضد عفونی کنندگی عفونت‌های سطحی کانال خارجی گوش و ضد خارش بودن اشاره کرد. همچنین از آن برای درمان التهابات اگزمایی مزمن و عفونت‌های کانال خارجی و التهاب سبورئیک گوش خارجی بهره می‌گیرند. قطره گوش اوتیسپت عوارض و موانع مصرف خاصی ندارد؛ فقط نباید از آن برای کودکان زیر ۳ سال استفاده کرد.
- قطره گوش بتازونیت: این قطره که به آن بتامتازون نیز گفته می‌شود، جهت تسکین التهابات درمان عفونت قسمت بیرونی گوش و دردها و سوزش‌های گوش به کار برده می‌شود. مراقب باشید که از قطره بتازونیت تاریخ مصرف گذشته استفاده نکنید همچنین بانوانی که در دوران بارداری یا شیردهی قرار دارند از این قطره استفاده نکنند مناً اگر پرده گوشتان آسیب دیده یا پاره شده است و یا اگر همزمان از چند داروی دیگر نیز استفاده می‌کنید به هیچ وجه نباید از قطره بتازونیت استفاده نمایید لازم به ذکر است که نباید چنین دارویی را بدون مشورت پزشک به افراد دیگر پیشنهاد دهید دهید جانبی استفاده از قطره گوش بتازونیت شامل مواردی نظیر سوزش و کهیر می‌باشد
- داروی قطره گوش جنتامایسین: این قطره نیز جهت پیشگیری از عفونت‌های باکتریایی در بزرگسالان و کودکان تجویز شده و حاوی هیدروکورتیزون است؛ به همین دلیل آن را برای عفونت‌های اوتیت خارجی نیز تجویز می‌کنند. دوره درمانی استفاده از این قطره حدود ۱۰ روز است که اگر پرده گوشتان پاره شده است، نباید از آن استفاده کنید. همچنین بانوان باردار و شیرده نیز مجاز به استفاده از قطره جنتامایسین نیستند. از عوارض استفاده از این قطره می‌توان به مواردی نظیر سوزش، مشکلات تنفسی و گوارشی، التهاب و سردردهای شدید اشاره نمود. پس جهت استفاده از این قطره بهتر است پزشک را در جریان بگذارید.
- قطره گوش افلوکساسین: این قطره که با نام تجاری فلوکسین نیز شناخته شده است، جزو آنتی بیوتیک‌های کینولون بوده و بیشتر برای درمان عفونت استفاده می‌شود؛ زیرا می‌تواند عفونت‌های باکتریایی را درمان کند. بیشتر کسانی که با مشکل عفونت کانال گوش، عفونت گوش خارجی یا عفونت گوش میانی مواجه هستند، از قطره افلوکساسین استفاده می‌کنند. این قطره برای بانوان باردار و شیرده ممنوع است و از آنجایی که این دارو ممکن است با داروهای دیگر تداخل داشته باشد، بهتر است پیش از مصرف با پزشک مشورت کنید. ضمناً بیش از دوز تجویز شده از این دارو مصرف ننمایید؛ چرا که خطرهایی نظیر تنگی نفس، غش و ضعف و مسمومیت‌های دارویی را دارا می‌باشد.
- قطره گوش سیپلکس: این قطره یک قطره استریل گوشی چشمی موضعی است که دارای ۳ درصد سیپروفلوکساسین هیدروکلراید بوده و ماده نگهدارنده آن بنزالکونیوم کلراید است. معمولا از قطره سیپلکس جهت درمان عفونت‌های باکتریایی گوش و چشم استفاده می‌کنند. این دارو جزو آنتی بیوتیک‌های فلوروکینولون است. فرایند مبارزه با عفونت‌های باکتریایی آن به گونه‌ای است که در غشای سلولی باکتری نفوذ می‌کند و از رشد، تکثیر و سنتز پروتئین در آنها جلوگیری خواهد کرد. لازم به ذکر است که قطره سیپلکس تنها با نسخه پزشک قابل تهیه است.
- قطره گوش گلیسیرین فنیکه: این قطره جزو داروهای عمومی و شست و شوی گوش است که دارای روغن گلیسیرین و ۴.۶ فنل گلیسیرین می‌باشد؛ به همین دلیل است که قادر است همه عفونت‌ها، جرم‌ها و موم‌های موجود در مجرای گوش را نرم کرده و به سمت خارج هدایت کند. قطره گلیسیرین فنیکه جهت نرم کردن جرم‌ها، پیش از شستشوی گوش استفاده می‌شود. ضمناً از این قطره برای کاهش دردهای ناشی از عفونت در گوش میانی و گوش خارجی بهره گرفته خواهد شد و برای انواع قارچ‌ها، باکتری‌ها و ویروس‌ها تاثیرگذار است. می‌توانید به مدت ۳ روز و در طول هر شبانه روز سه بار و در هر بار سه قطره از این دارو را استفاده کنید. با این کار پیوندهای پروتئینه داخل سموم گوش شکسته شده . دردهای شما تسکین پیدا می‌کند. اکیداً توصیه می‌کنیم این دارو را در چشم خود نریزید. ضمنا باید مراقب باشید که گوشتان کاملاً خشک باشد؛ زیرا در صورتی که این قطره در گوش خیس و نمناک ریخته شود، دارای عوارض است. ولی بطور کلی قطره گلیسیرین فنیکه عوارض خاصی ندارد.
- قطره گوش نئومایسین: این قطره نیز جزو داروهایی است که جهت درمان عفونت‌های باکتریایی و التهاب گوش تجویز می‌شود. ضمنا از آن برای عفونت‌های ناشی از میکروارگانیسم‌های حساس در مجرای خارجی گوش نیز تجویز می‌شود. در صورتی که دچار عفونت قارچی یا ویروسی هستید و پرده گوشتان حساس و آسیب دیده است یا پاره شده، نمی‌توانید از این قطره استفاده کنید. ضمنا نباید قطره نئومایسین را بیش از ۱۰ روز مورد استفاده قرار داد.
- قطره گوش میکساکورت: این دارو نیز در زمره داروهای ضد باکتریایی بوده و برای کودکان و بزرگسالان مورد استفاده قرار می‌گیرد. نحوه مصرف برای کودکان و بزرگسالان به این شکل است که کودکان در هر ۶ یا ۸ ساعت می‌توانند سه قطره از آن استفاده کنند و بزرگسالان در هر ۶ یا ۸ ساعت، ۴ قطره از آن را در گوش خود بریزند.
قطره خارش گوش چیست؟
خارش گوش یکی از مسائلی است که می‌تواند بسیار آزاردهنده باشد و به دلایل متعددی رخ می‌دهد. جهت درمان خارش گوش بهتر است ابتدا به پزشک مراجعه کنید تا ایشان ضمن معاینه گوش شما، قطره مناسب را برایتان تجویز کند. بعد از علت یابی این مسئله و با توجه به منشا بیماری، قطره مناسب برای شما تویه می‌گردد. به همین دلیل تاکید می‌کنیم به شکل خودسرانه یا با پیشنهاد افراد معمولی از قطره خاصی استفاده نکنید؛ زیرا ممکن است برایتان عوارض بدی داشته باشد. در اینجا به طور کلی برخی از رایج‌ترین دلایل خارش گوش را عنوان می‌کنیم:
-وجود حشره در گوش
-خشک شدن مجرای داخلی گوش
-انواع عفونت‌های قارچی، ویروسی و باکتریایی گوش
-اوتیت خارجی
-درماتیت مجرای گوش
-پسوریازیس
-استفاده از سمعک
-آلرژی‌های فصلی
-حساسیت‌های دارویی
-وجود جسم خارجی در گوش
-ترشحات موجود در گوش
عوارض شایع و مشترک استفاده از انواع قطره گوش
همانطور که می‌دانید ساختار گوش ظریف است و ممکن است به داروها واکنش مناسبی را نشان ندهد. از طرفی هر دارویی دارای عوارض جانبی خاصی است. البته بسیاری از مصرف کنندگان هستند که پس از استفاده از انواع قطره‌ها، عارضه خاصی را تجربه نکرده‌اند. از طرفی برخی از عوارض ممکن است بعد از گذشت مدت زمان کوتاهی از مصرف دارو ایجاد شده و خود به خود از بین برود. اگر دارای عوارض مستمری هستید، باید بلافاصله به پزشک مراجعه کنید. شایع‌ترین عوارضی که ممکن است در هنگام استفاده از انواع قطره‌های گوش به وجود بیاید، شامل موارد زیر می‌باشد:
- سردرد
- بی‌حسی در گوش
- تحریک یا ناراحتی خفیف گوش
- تغییر در طعم غذاها و حس چشایی
- تب
- قرمزی گوش
- خارش
- سوزش
- عفونت قارچی گوش در صورت استفاده طولانی مدت و مکرر از قطره‌های گوش
- راش در اطراف گوش
- کهیر
- تنگی نفس
- خس خس سینه
- تورم صورت
- تنگی قفسه سینه
- ضربان قلب تند
- از دست دادن شنوایی
- سبکی سر
- خارش داخل گوش
- زنگ گوش
- خروج ترشحات گوش
- آنافیلاکسی که یک واکنش شدید آلژیک بوده و عارضه‌ای نادر است، در صورت عدم رسیدگی و درمان به موقع می‌توان عوارض جبران ناپذیری را همچون نارسایی‌های قلبی، ریوی، کما، شوک و حتی مرگ را داشته باشد.
نحوه درست استفاده از قطره گوش؛ قطره گوش را چگونه بریزیم؟
در ادامه مطلب می‌خواهیم شما را با نحوه صحیح و اصولی استفاده از قطره گوش آشنا سازیم. از آنجایی که روش استفاده برای کودکان و بزرگسالان تفاوت‌های جزئی با یکدیگر دارد و گوش کودکان نیز حساسیت بیشتری دارد، ما این دو را از یکدیگر تفکیک کرده‌ایم و به شکل جداگانه توضیح داده‌ایم:
~ استفاده در بزرگسالان و نوجوانان: ابتدا یک پارچه یا حوله نخی و تمیز را تا کرده و سرتان را به نحوی روی حوله بگذارید که گوش آسیب دیده و مورد نظر به سمت بالا باشد. سپس جهت صاف کردن مجرای گوش لاله گوشتان را به سمت بالا و بیرون بکشید. قطره مورد نظر را داخل گوش چکانده و فلپ گوش را به آرامی فشار دهید تا قطره کاملاً به خورد مجرای گوش رود. سعی کنید به مدت چند دقیقه سر خود را به این حالت حفظ کنید.
~ استفاده در کودکان: برای انجام این کار بهتر است دو نفر حضور داشته باشند. یکی از آنها نوزاد را ثابت نگه دارد و دیگری جهت ریختن قطره در گوش اقدام کند. از آنجایی که مجرای گوش کودکان کوتاه‌تر است و زاویه افقی بیشتری دارد؛ برای انجام این کار حوله‌ای نخی و تمیز را تا کرده و سر کودکتان را به گونه‌ای که گوش مورد نظر به سمت بالا باشد، روی پارچه قرار دهید. سپس کودک را بغل کرده تا ثابت نگه داشته شود. در صورتی که فرزندتان نوزاد است، جهت ثبات بیشتر می‌توانید از قنداق استفاده کنید. به آرامی فلپ گوش را به سمت بیرون و پایین کشیده تا مجرای گوش کودکتان کاملاً صاف شود. سپس قطره را داخل گوشش بچکانید و با کمک پنبه مجرای گوش را ببندید. سعی کنید کودک برای چند دقیقه در همین وضعیت ثابت بماند تا قطره از گوشش به بیرون نریزد.
چه زمانی از قطره گوش استفاده نکنیم؟ چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
در صورتی که پرده گوش شما آسیب دیده و یا شما به پارگی پرده گوش مشکوک هستید، باید قید استفاده از قطره‌های گوش را بزنید؛ زیرا در این صورت مواد شیمیایی به راحتی از سوراخ به گوش میانی راه پیدا می‌کنند و باعث صدمه می‌شوند. نشانه‌هایی وجود دارد که می‌توانید به کمک آن پارگی پرده گوش را متوجه شوید که این نشانه‌ها شامل مواردی از قبیل تخلیه گوش، گوش درد، سرگیجه، از دست دادن شنوایی و صدای زنگ در گوش هستند. همچنین در صورت رویت هرگونه علائمی در گوش خود بهتر است به پزشک مراجعه کنید تا ایشان ضمن بررسی گوش، بهترین در راهکار درمانی را ارائه دهند.
سوالات متداول
۱_آیا قطره گوش روزه را باطل می‌کند؟
قطره گوش تا وقتی که وارد حلق نشود، روزه را باطل نخواهد کرد.
۲_آیا می‌توان از قطره سیپلکس چشمی برای گوش نیز استفاده کرد؟
این قطره برای التهابات چشم و گوش مورد استفاده واقع می‌شود.
۳_برای شستشوی گوش از چه قطره‌ای استفاده کنیم؟
قطره‌های مختلفی هستند که می‌توانید از آنها جهت مرطوب کردن و شستشوی گوش خود استفاده کنید؛ به عنوان مثال قطره گلیسیرین فینیکه یکی از آنهاست که باید با مشورت پزشک متخصص از آن استفاده نمود.
۴_برای گرفتگی گوش از چه قطره‌ای استفاده کنیم؟
پس از اینکه علت گرفتگی گوش توسط پزشک مشخص شد، می‌تواند قطره مورد نظر را برای شما تجویز کرده و از آن استفاده کنید.
۵_برای خارش گوش چه قطره‌ای خوبه؟
زمانی که پس از مراجعه به پزشک علت خارش مشخص شد، قطره مناسب تجویز می‌شود. نوع این قطره با توجه به شرایط فیزیکی و شرایط گوش مشخص می‌شود.
۶_چه قطره‌ای برای گوش درد نوزاد خوبه؟
از آنجایی که گوش نوزادان بسیار حساس‌تر از بزرگسالان است و ممکن است در برابر داروهای مختلف آسیب پذیر باشد، نمی‌توان بدون مراجعه به پزشک نوع قطره را برای کودکان و نوزادان مشخص کرد. پس در چنین شرایطی باید به پزشک مراجعه کرده تا ایشان ضمن معاینه فرزندتان، بهترین گزینه را برای او تجویز کند.
۷_برای شستشوی گوش چند روز باید قطره بریزیم؟
مدت زمان در رابطه با این موضوع بستگی به شدت مشکل و منشأ آن دارد. همچنین نوع قطره نیز روی این زمان تاثیرگذار است؛ اما در این زمینه باید با متخصصان مشورت کنید.
۸_قطره گوش باید چند دقیقه در گوش بماند؟
این قطره نباید بیشتر از چند دقیقه در گوش بماند؛ ولی زمان دقیق آن بسته به نوع قطره و عملکرد آن متفاوت می‌باشد.
۹_عوارض قطره گوش چیست؟
این قطره‌ها در بیشتر مواقع عوارض مهم و خاصی ندارند؛ اما در صورتی که پرده گوش فرد پاره شده باشد یا آسیبی داشته باشد، امکان دارد به کانال‌های داخلی و میانی نفوذ کرده و مشکلات خطرناک و جدی را برای فرد به وجود بیاورند. لذا نمی‌توانید بدون معاینه دقیق و مشورت پزشک از انواع قطره‌ها استفاده کنید.
سخن پایانی
در این مقاله ما راجع به انواع و اقسام قطره‌های گوش صحبت کردیم و شما را با مزایا و موانع منع مصرف و معایب این نوع قطره‌ها آشنا ساختیم. همانطور که دیدید این قطره‌ها از ترکیبات متفاوتی ساخته شده و کاربردهای مختلفی دارند. برای مثال از قطره‌ای که برای چرک خشک کن استفاده می‌شود، نمی‌توان برای شست و شوهای منظم و دوره‌ای بهره گرفت. ضمناً قطره‌های مورد استفاده برای بزرگسالان و کودکان ممکن است تفاوت‌هایی با یکدیگر داشته باشند که گفته می‌شود نباید به شکل سرخود از این داروها استفاده کرد و باید به پزشک مراجعه شود تا پزشک ضمن معاینه فرد، بهترین گزینه را تجویز کند. امید است این مطلب برایتان مفید واقع شده باشد. از اینکه تا پایان در کنار ما بودید، از شما عزیزان بسیار سپاسگزاریم.
