تغذیه مادر برای زردی نوزاد به تنهایی در درمان آن کفایت نمی‌کند اما با رعایت رژیم غذایی مناسب می‌توان کیفیت شیر نوزاد را افزایش داد تا در کاهش زردی کمک کننده باشد. شیری که نوزاد از مادر دریافت میکند به بلوغ کبد کمک میکند و کبد هم نقش کلیدی در تعادل سطح بیلی روبین خون دارد، پس در اینجا متوجه اهمیت تغذیه در مدیریت زردی نوزاد خواهیم شد. در ادامه این مقاله ما به رژیم غذایی مناسب مادرانی که نوزادشان دچار زردی است و از شیر آن‌ها تغذیه میکند پرداخته ایم، پس با ما تا انتهای مطلب همراه باشید.
رژیم غذایی مادر برای زردی نوزاد
تغذیه مادران شیرده نقش مهمی در بهبود بیماری‌های بدو تولد نوزادان از جمله زردی، رفلاکس و … دارد. مصرف برخی مواد غذایی به کیفیت شیر مادر و در نتیجه تسریع روند تکامل اندام‌های نوزاد از جمله کبد کمک میکند. رژیم غذایی مناسب برای مادران شیرده برای افزایش کفیت شیر و کمک به زردی عبارت است از:
آب کافی
نوزاد در روزهای ابتدایی تولد باید به اندازه کافی از مادر شیر دریافت کند تا بتواند بیلی روبین موجود در خون را از طریق ادرار و مدفوع از بدن خارج کند، از همین رو استفاده از آب کافی یا اصطلاحا هیدراتاسیون کافی برای افزایش شیر مادر مهم است.
رژیم غذایی متعدل
استفاده بیش از حد از گرمیجات (پیاز، موسیر، سیر، فلفل سبز، نعنا، پونه، پیازچه، ترخون، شنبلیله، ریحان، جعفری، خرما و شیره خرما، زنجبیل، زعفران و …) و یا مصرف زیاد خوراکی‌هایی که کبد را سرد می‌کنند ( کاهو، کلم، خیار، اسفناج، گلابی، توت فرنگی، پنیر، خامه، ماست، کشک، ترشیجات و …) ، هر دو آسیب زننده است. رعایت یک رژیم غذایی متعادل و غنی از میوه‌ها، سبزیجات، مواد معدنی و مغذی و غلات به کیفیت شیر مادر می‌افزاید و بدن نوزاد با تغذیه از این شیر توانایی بیش‌تری برای دفع بیلی روبین پیدا میکند.
عدم مصرف خوراکی‌های مضر
به خاطر داشته باشید که مصرف برخی خوراکی‌ها موجب بروز حساسیت می‌شوند و باید از مصرف آن‌ها در زمان شیردهی اجتناب کرد. یکی از این خوراکی‌ها که حساسیت شدیدی ایجاد میکند شیر گاو است. تغذیه مادر برای زردی نوزاد باید عاری از هرگونه خوراکی حساسیت زا برای نوزاد باشد، حتی اگر آن خوراکی خواص زیادی داشته باشد.
ویتامینD
ویتامینD یکی از ویتامین‌های مهم و ضروری برای مادر نوزاد است. این ویتامین را می‌توان هم از طریق نور خورشید و هم از طریق مکمل‌های تغذیه‌ای تامین کرد. وجود این ماده در شیر نوزاد به درمان زردی کمک میکند.
اسیدهای چرب امگا 3
مصرف غذاهای غنی از اسیدهای چرب امگا 3 برای مادر و نوزاد بسیار مفید است. از جمله منابع تامین آن می‌توان به ماهی یا بذر کتان اشاره نمود. امگا 3 یکی از بهترین گزینه‌هاست که برای تغذیه مادر برای زردی نوزاد می‌توان انتخاب نمود.
آهن
سطح آهن مادر می تواند بر ذخایر آهن کودک تأثیر بگذارد. پس مصرف موادغذایی تامین کننده آهن برای مادر ضروری است چرا که بخش زیادی از آن را از طریق شیر به نوزاد منتقل میکند. مصرف کافی آهن برای کاهش زردی نوزاد و سلامت کلی نوزاد مهم است.
وقتی نوزاد زردی می‌گیرد مادر باید چه چیزهایی بخورد؟
در زردی‌های خفیف رعایت یک رژیم غذایی مناسب توسط مادر می‌تواند روند درمان زردی را تسریع بخشد. در دوران شیردهی زمانی که نوزادتان دچار زردی شده است باید مواد غذایی مفید و مضر را شناسایی کنید و طبق آن به مصرف یا عدم مصرف برخی مواد غذایی بپردازید، این این موادغذایی عبارتند از:
مواد غذایی مفید برای زردی نوزاد
برای افزایش کیفیت شیر مادری که نوزادش دچار زردی است، مصرف برخی سبزیجات، میوه‌ها و مواد غذایی توصیه می‌شود. نوزاد با تغذیه از شیری که حاوی این مواد مفید است راحت تر یا زردی مقابله میکند. این مواد غذایی عبارتند از:
- هلو
- سیب
- زردآلو
- توت فرنگی
- توت
- نارنج
- پرتقال
- آووکادو
- موز
- اسفناج
- کلم
- گل کلم
- کرفس
- سبزیجات برگی مثل ریحان، گشنیز، و کره‌سبزی
- مصرف ماهی و مواد غذایی که دارای اسیدهای چرب امگا-3 هستند.
- شیر و فراورده‌های لبنی
- غذاهای غنی از فیبر مانند نخود، عدس، و لوبیا
همچنین توصیه می‌شود بخوانید: میوه های مفید برای زردی نوزاد
مواد غذایی مضر برای زردی نوزاد
- الکل
- کافئین
- هویج
- زرشک
- ترشی و ادویه‌جات تند
- خرما
- ماهی‌هایی که درصد بالایی جیوه دارند مانند ماهی‌های آلباکور، ماهی کینگ مکرل و ماهی قهوه‌ای بزرگ
اشتباه تغذیه‌ای مادر که زردی نوزاد را بدتر و بیشتر میکند
توجه داشته باشید که اشتباهات تغذیه‌ای مادران ممکن است زردی نوزاد را بدتر و بیشتر کند، از جمله این اشتباهات می‌توان به مصرف مواد غذایی مضری که منجر به افزایش سطح بیلی روبین می‌شوند اشاره کرد. علاوه بر اشتباهات تغذیه‌ای استرس و فشارعصبی مادر هم می‌تواند زردی نوزاد را افزایش دهد.
تغذیه مادر برای جلوگیری از زردی
تغذیه مادر و افزایش تعداد دفعات شیردهی می‌تواند به کاهش زردی نوزاد کمک کند. کیفیت شیر مادر و رساندن مواد مغذی از طریق شیر به نوزاد می‌تواند سیستم دفاعی بدن نوزاد را تقویت و عملکر اندام‌ها از جمله کبد را بهبود بخشد و از ابتلا نوزاد به زردی پیشگیری کند. مصرف مواد غذایی غنی از ویتامین‌ها، آنتی‌اکسیدان‌ها و سبزیجات توسط مادر و انتقال این مواد از طریق شیر به نوزاد به تقویت سیستم ایمنی و افزایش توان مقابله بدن نوزاد کمک میکند.
البته توجه داشته باشید که پیشگیری از زردی فقط در نوزادانی امکان پذیر است که زمینه فیزیولوژیک ( یعنی عدم توانایی کامل کبد برای دفع بیلی روبین) را دارند، و در صورت وجود اختلالات خونی و بیماری‌های کبدی زردی قابل پیشگیری نیست و در صورت مشاهده علائم شدید باید به سرعت روند درمان شروع شود.
آیا تغذیه مادر در دوران بارداری در پیشگیری از زردی نوزاد موثر است؟
اگرچه تغذیه مادر در دوران بارداری از اهمیت زیادی برخوردار است اما رژیم غذایی مادر در دوران بارداری هیچ تاثیری در پیشگیری از زردی نوزاد ندارد. زردی نوزاد چند روز پس از تولد و به دلیل عوامل فیزیولوژیک ایجاد می‌شود و تغذیه مادر در دوران بارداری تاثیری در احتمال ایجاد این بیماری ندارد، اما تغذیه مادر در زمان شیردهی می‌تواند به رفع سریع این عارضه قبل از بروز علائم شدید کمک کند.
نتیجه گیری
در نهایت شما باید به این نکته توجه نمایید که زردی نوزاد در مرحله اول باید توسط پزشک بررسی گردد و بایدها و نباید‌های تغذیه‌ای مادر شیرده در صورت لزوم در کنار درمان‌های دیگر تعیین گردد. در برخی مواقع تنها رعایت رژیم غذایی به تنهایی به روند درمان زردی کمک نمی‌کند و در مقابل در برخی مواقع رعایت این رژیم حتی می‌تواند از بروز زردی هم جلوگیری کند.
سوالات متداول
آیا تغذیه مادر در زردی نوزاد تاثیر دارد؟
بله، رعایت یک رژیم غذایی مناسب و پرهیز از مصرف خوراکی‌هایی که زردی را تشدید می‌کنند، کیفیت شیر مادر را افزایش می‌دهد و با شیردهی مکرر به نوزاد می‌توان فرآیند دفع بیلی روبین را بهبود بخشید.
