یکی از مشکلات رایجی که ممکن است برای بسیاری از نوزادان و کودکان به وجود آید، برفک دهان است که در چنین شرایطی ممکن است نوزاد با مشکل خوردن غذا و مکیدن شیر مواجه شود. البته لازم به ذکر است که این مشکل جای نگرانی ندارد و می‌توان آن را به راحتی درمان نمود. در مقاله امروز ما قصد داریم راجع به این موضوع صحبت کنیم که برفک دهان نوزاد چیست؟ تشخیص و درمان برفک دهان نوزاد. پس اگر تمایل دارید اطلاعات کاملی را در این خصوص داشته باشید، لطفاً ما را تا انتهای مقاله همراهی بفرمایید.
برفک دهان نوزاد چیست و تا چه حد خطرناک است؟
از نظر پزشکی برفک دهان نوزاد نوعی عفونت مخمری محسوب شده که هیچ گونه خطری ندارد. معمولاً این نوع عفونت در بخش‌هایی مانند حفره‌های دهانی، گلو و لب‌ها ظاهر شده که البته در برخی از مواقع، با درد خفیفی نیز همراه است. در فک دهان نیز به شکل لکه‌های سفید رنگ یا زرد رنگ خامه‌ای مانند دیده می‌شود که هیچ گونه خطری برای کودک شما ندارد؛ اما ممکن است او را بی‌قرار و ناراحت و بهانه‌گیر کند. همچنین در طرز شیر خوردن او اختلالاتی را ایجاد می‌کند که این مسئله ممکن است باعث ناراحتی مادرها نیز بشود. اما با وجود تمام این سختی‌ها توصیه می‌کنیم اگر کودکتان با همچین مشکلی مواجه شد، بلافاصله پزشک را در جریان بگذارید تا طبق دستورالعمل‌های ایشان، درد کودکتان تسکین یافته و دوره درمان او به پایان برسد.
برفک دهان نوزاد به چه علت ایجاد می‌شود؟
پزشکان معتقدند که بدن انسان‌ها مستعد میزبان شدن انواع و اقسام باکتری‌های مختلف است که ممکن است برخی از آنها باعث ایجاد عفونت گردد. در مورد عفونت قارچی برفک نیز باید بگوییم که این مشکل دقیقاً زمانی به وجود می‌آید که بدن تعادل خود را در برخی از جهات از دست دهد. به عنوان مثال زمانی که بعضی از نوزادان برای اولین بار در کانال زایمان به عفونت‌های قارچی مبتلا می‌شوند و بعد از آن آنتی بیوتیک مصرف می‌کنند؛ این آنتی بیوتیک تعادل بدن را بر هم زده و این مسئله باعث ایجاد برفک خواهد شد. به دلیل آنکه این مشکل معمولاً در زمان تولد ایجاد می‌شود، بروز آن را به دوره نوزادی و چند ماهگی ارتباط می‌دهند. البته ممکن است برخی از کودکان در سنین بالاتر نیز برای مقابله با سایر عفونت‌ها از آنتی بیوتیک استفاده کرده و به چنین مشکلی بربخورند؛ چرا که آنتی بیوتیک‌ها می‌توانند باعث از بین رفتن باکتری‌های مفید نیز گردند. نکته مهم اینجاست که عفونت قارچی برفک مسری بوده و امکان دارد بین مادر و فرزند منتقل شود؛ یعنی زمانی که نوزاد به برفک دهان مبتلا شد و از شیر مادر تغذیه کرد، ممکن است این عفونت قارچی روی نوک سینه‌های مادر نیز به وجود آید. البته برعکس این موضوع نیز صادق بوده و عفونت برفک می‌تواند از بدن مادر به نوزاد منتقل شود.
تشخیص برفک دهان نوزاد
اکنون ممکن است این سوال برای شما به وجود بیاید که چطور می‌توان این مشکل را تشخیص داد؟ در پاسخ به این سوال باید بگوییم که کافیست روی زبان نوزاد خود را نگاه کنید. اگر دیدید که روی زبانش لکه‌های زرد رنگ یا سفید رنگی وجود دارد، به راحتی می‌توانید به این مشکل پی برده و موضوع را با پزشک در میان بگذارید. البته علائمی در نوزاد نیز پدیدار می‌شود که می‌توانید به کمک آن برفک دهان را تشخیص دهید. اگر هنگام شیر خوردن و یا استفاده از شیشه شیر و پستانک کودکتان گریه می‌کند یا روی لب‌ها و داخل دهانش تکه‌هایی شبیه به پنیر دلمه بسته شده وجود دارد که شسته نمی‌شود؛ اینها از علائم برفک دهان هستند. در برخی از مواقع روی کشاله ران و زیر پوشکش نیز لکه‌های برجسته‌ای به رنگ قرمز روشن یا تیره وجود دارد.
برفک دهان نوزاد درد دارد؟
بیشتر مادران نگران این مسئله هستند که آیا برفک دهان نوزاد برایش دردناک است یا خیر. در پاسخ به این سوال باید بگوییم که اگرچه برفک دهان مشکلی ساده و قابل حل است. اما متاسفانه ممکن است برای فرزندتان کمی ناخوشایند و دردناک باشد؛ چرا که این مسئله مستقیماً در غذا خوردن نوزاد مشکل به وجود آورده و او را کلافه می‌کند.
آیا راهی برای پیشگیری و جلوگیری از برفک دهان نوزاد وجود دارد؟
برخی از کودکان و نوزادان به شکل طبیعی مستعد ابتلا به این عفونت قارچی می‌باشند؛ اما راهکارهایی وجود دارد که با انجام دادن آنها احتمال بروز این مشکل تا حد زیادی کم می‌شود این راهکارها عبارت‌اند از:
۱_همانطور که در قسمت‌های قبل اشاره کردیم، جرقه اول این بیماری مصرف آنتی بیوتیک است. به همین دلیل پزشکان توصیه می‌کنند که هرگز به کودکان خود به شکل خودسرانه آنتی بیوتیک نخورانید و قطعاً مصرف چنین داروهایی را با مجوز پزشک انجام دهید. ضمناً دقت داشته باشید که عفونت‌های ویروسی به هیچ وجه با آنتی بیوتیک درمان نخواهند شد.
۲_مورد بعدی که در پیشگیری از بروز برفک دهان نوزاد تاثیرگذار می‌باشد این است که اگر مادر در دوران بارداری به عفونت قارچی واژن مبتلا شود. پس باید بلافاصله به پزشک مراجعه کرده و مشکل خود را به طور کامل برطرف کند؛ زیرا در غیر این صورت این قارچ‌ها در حین زایمان به فرزند منتقل شده و ممکن است تا مدت‌ها در بدن او باقی بمانند.
۳_سومین موردی که بهتر است به آن دقت شود این است که مادران باید توجه کنند که اگر در قسمت نوک سینه دچار درد یا ترشحات غیر طبیعی بودند، بلافاصله پزشک را در جریان قرار دهند؛ زیرا این نشانه ابتلای مادر به یک عفونت مخمری باشد و در این صورت به راحتی فرزند نیز به این بیماری مبتلا خواهد شد.
۴_چهارمین موردی که در رابطه با نحوه پیشگیری از برفک دهان نوزاد باید به آن دقت کنید این است که لوازمی را که مستقیماً با سینه مادر در تماس است، باید دائماً ضدعفونی و استرلیزه کنید؛ به عنوان مثال شیشه شیر، شیردوش، پستانک و…. اگر این وسایل آلوده باشند، باعث انتقال آلودگی و عفونت در دهان کودک و مبتلا شدن او به برفک می‌شوند.
۵_توصیه پنجم ین است که مادران عزیز باید قبل از شیردهی و پس از آن سینه‌های خود را به دقت شسته و کاملاً خشک نمایند. این کار تاثیر بسیار زیادی در جلوگیری از رشد باکتری‌ها و میکروب‌ها در قسمت نوک سینه داشته و نوزاد در حین شیر خوردن مشکلی را از این نظر نخواهد داشت.
۶_مادران موظف‌اند لباس‌های زیر خود را به شکل منظمی با آب داغ شسته و آن را زیر نور مستقیم خورشید خشک کنند تا هیچ میکروبی رویشان نماند. ضمناً جنس لباس‌های زیرشان را به شکلی انتخاب کنند که رطوبت را در خود نگه ندارد و سبب رشد باکتری و میکروب نگردد.
درمان برفک دهان نوزاد
بعد از تشخیص بیماری برفک دهان، پزشکان تجویز‌های لازم را برای برطرف کردن این مشکل به شما خواهند گفت. اغلب توصیه‌های درمانی برای مادران و نوزادان به یک شکل خواهد بود؛ زیرا همانطور که گفتیم این بیماری از یکی به دیگری منتقل می‌شود. لذا باید تمام نکات مراقبتی و دستورالعمل‌های مربوط به مادر و کودک مو به مو اجرا شود تا این بیماری از یکی به دیگری منتقل نشود. پزشکان در چنین شرایطی بیشتر قطره و ژل را تجویز می‌کنند که گزینه‌های مناسبی برای درمان هستند.
درمان خانگی برفک دهان نوزاد
برخی از مادرها، پس مشاهده چنین وضعیتی سریعاً به دنبال درمان‌های خانگی می‌روند. در رابطه با این موضوع باید بگوییم که هیچگونه بررسی علمی و تحقیق اثبات شده روی این گونه درمان‌ها انجام نشده است. اما برخی از این درمان‌ها به رفع مشکل برفک دهان نوزاد کمک می‌کنند. ولی با این حال توصیه ما این است که پیش از هر اقدامی، پزشک را در جریان گذاشته و با ایشان مشورت کنید. یکی از درمان‌های رایج برای برفک دهان نوزاد اضافه کردن لاکت و باسیل به رژیم غذایی او است که به پیشنهاد پزشک، آن را به کودک بخورانید. همچنین درمان‌های خانگی دیگری مانند روغن نارگیل، سودا، گریپ فروت و… از جمله مواردی هستند که به شکل تجربی به برطرف شدن مشکل برفک دهان نوزاد کمک کرده‌اند. با این حال توصیه ما این است که از این نوع درمان‌های خانگی برای نوزادان ۲ یا سه ماهه استفاده نکنید؛ چرا که روند درمان با این مواد غذایی ممکن است کمی برای آنها سخت باشد. اما برای کودکان بزرگتر، مانع چندانی ندارد.
درمان برفک دهان نوزاد با فلوس
فلوس یک گیاه است که در طب سنتی استفاده‌های فوق العاده زیادی دارد که برای درمان برفک دهان نوزاد نیز از آن استفاده می‌شود. علاوه بر درمان برفک دهان نوزاد برای مشکلاتی نظیر مشکل روده، کبد، گوارش و… از آن بهره گرفته می‌شود. شما می‌توانید از این ماده تحت نظر پزشک استفاده کرده و فرزندتان را به خوبی درمان کنید. البته در طب سنتی استفاده از جوش شیرین نیز برای برطرف کردن برفک دهان نوزاد توصیه شده است که برای مصرف آن، باید جوش شیرین را با آب ترکیب کرد و سپس با انگشت خودتان دهان نوزاد را با این محلول بشویید.
داروی برفک دهان نوزاد
تا اینجای مقاله ما درمان‌های زیادی را برای رفع این مشکل معرفی کردیم. اما اگر از هیچ کدام از این موارد نتیجه نگرفتید، می‌توانید از قطره نیستاتین که به عنوان قطره برفک دهان نوزاد نیز شناخته می‌شود، استفاده کنید. تجربه نشان داده است که این دارو جزو یکی از داروهای موثر روی این بیماری است که معمولاً استفاده آن نتایج مطلوبی را به همراه داشته است. باز هم توصیه ما این است که این دارو را نیز حتماً با مشورت پزشک استفاده نمایید؛ چرا که دوره مصرف و دوز آن برای هر نوزادی در هر شرایط سنی، متفاوت است. دقت کنید که دوره مصرف را کاملاً به پایان برسانید و در اواسط دوره مصرف دارو را قطع نکنید؛ در غیر این صورت نمی‌توانید نتیجه‌ای که مد نظر دارید، دریافت نمایید.
جمع بندی
همانطور که دیدید برفک دهان نوزاد جزو مشکلات رایج و شایعی است که امکان دارد در هر سنی برای کودکان و نوزادان به وجود بیاید. شیوه‌ها و روش‌های درمانی مختلفی برای برفک دهان نوزاد وجود دارد؛ از درمان‌های خانگی و طب سنتی گرفته تا انواع قطره‌ها و ژل‌ها و… اگرچه این مشکل رایج و متداول است؛ اما نوزادان را کلافه کرده و ممکن است برایشان کمی درد داشته باشد. پس در صورت ابتلای آنها به این بیماری، بلافاصله پزشک را در جریان گذاشته تا روند درمانی شروع شود. توصیه ما به مادران عزیز این است که همه نکات بهداشتی را خصوصاً هنگام شیر دادن به فرزندشان رعایت کنند تا کمتر به مشکلاتی از این قبیل بر بخورند. در این مقاله ما راجع به برفک دهان نوزاد و مطالب مرتبط با آن صحبت کردیم. امیدواریم این نوشتار برایتان مفید بوده باشد. از صبر و توجه شما عزیزان سپاسگزاریم.
